Starą ziemię pchnął w przestworze,
On odgadnął drogi Boże
I stworzenia tajemnice;
Słońca wstrzymał jasne lice.
Powyższymi słowami poeta Wincenty Pol przypominał Polakom podczas zaborów o dokonaniach najsłynniejszego do tego czasu rodaka. Polski na mapie Europy wtedy nie było, ale Polacy nie zapominali o Koperniku, który zrewolucjonizował tak poglądy naukowców, jak i podręczniki szkolne.
Z okazji tegorocznych 550. urodzin Mikołaja Kopernika (1473-1543), Narodowy Bank Polski wydał pamiątkowy dwudziestozłotowy banknot oraz kolekcjonerską monetę 50 zł. Nasz astronom był bowiem ekonomistą, a także administratorem, prawnikiem, kartografem oraz lekarzem. Na banknocie widnieje znamienne zdanie: Zadaniem wszystkich nauk szlachetnych jest odciągać człowieka od zła i kierować jego umysł ku większej doskonałości. Są to słowa otuchy dla uczniów, a zarazem słowa przestrogi dla pedagogów nowoczesnej niby poprawności.
Wcześniej ukazał się pamiątkowy 3,90 zł znaczek Poczty Polskiej, a uchwała Senatu RP, wyznaczająca Kopernika na Patrona Roku 2023, zawierała nastepujące wyrazy uznania: Senat Rzeczypospolitej Polskiej podejmując uchwałę w 550. rocznicę urodzin tego Wielkiego Polaka, chce po raz kolejny przypomnieć jego postać i zasługi, na stałe obecne w naszej społecznej świadomości. To przypomnienie ma na celu uświadomienie światowych zasług Polski i Polaków dla nauki oraz wzmocnienie współczesnych dążeń świata nauki i edukacji do podmiotowej obecności nauki w polskim życiu…
Polska Szkoła Sobotnia im. Mikołaja Kopernika w St.Albans corocznie obchodziła urodziny swojego patrona w pierwszą sobotę po dniu 19 lutego. W obecnym jubileuszowym roku, obchody były szczególnie uroczyste. Odpowiednia muzyka przysporzyła podniosłego nastroju. Chociaż piosenek o tematyce kopernikowej na ogół brakuje w polskich śpiewnikach, powyżej zacytowany wiersz Wincentego Pola jakby cudem pasuje do melodii skomponowanej na 40-lecie szkoły w 1994 r. Początek jubileuszowej piosenki brzmi:
Żył w Toruniu człowiek wielki,
Sławny Polak, pan Kopernik.
On planety, słońce, gwiazdy
Badał, mierzył – zna go każdy.
Kolejna piosenka, tym razem upamiętniająca złoty jubileusz założenia szkoły, również przywołuje postać Mikołaja Kopernika:
Wszystkie polskie dzieci w świecie,
Ślemy wam podniosły śpiew,
Co zaprasza do Australii,
Gdzie uczymy się.
Pięć wieków temu, gdy żył Kopernik,
Kto słyszał, co się stało?
Wstrzymał słońce, ruszył ziemię,
Polskie plemię go wydało.
Więc pamiętajcie o Koperniku.
Rzecze on:
Sumiennością, z Panem Bogiem
Zwalczysz każdy błąd.
Na zakończenie uroczystości nie mogło zabraknąć prawdziwych polskich pierników. Przedtem jednak wypadało omówić Toruń.
Podziwiano też wyżej wspomniany nowy banknot, oraz pomysłową monetę z wmontowanym bursztynowym słońcem. Młodsi uczniowie porównywali nauczanie w szkołach XV wieku z wyzwaniami dzisiejszych szkół. Skonstruowano także model wiekopomnej teorii heliocentrycznej. Natomiast starsi uczniowie podczas kolejnych lekcji poznawali liczne dalsze talenty Kopernika, kanonika warmińskiego, administratora diecezji, pierwszego kartografa Warmii, obrońcy Olsztyna oraz znawcy języków.
Idąc w ślad patrona szkoły, każdy uczy się trzech języków (często angielskiego, polskiego oraz japońskiego lub włoskiego), nie zapominając też o matematyce i naukach ścisłych. Nic dziwnego, że właśnie tego dnia (25.02.2023) ukazał się artykuł w gazecie The Australian pt. „Children of migrants are teaching Aussie kids a lesson”. Autorka relacjonuje, jak ostatnie analizy ogólnokrajowych testów NAPLAN potwierdzają zjawisko już nieraz zauważone, że w australijskich szkołach prym wiodą dzieci imigrantów (ściślej mówiąc: potomokwie rodziców LBOTE, czyli Language Background Other Than English).
Jako swego rodzaju post scriptum, warto tutaj wspomnieć niezapomnianego wielojęzycznego Papieża-Polaka. W lutym br. obchodzono złote jubileusze w Essendon i w Richmond, ale nie wszyscy wiedzą, że 50 lat temu kard. Karol Wojtyła złożył wizytę także w St. Albans. Z okazji Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego w 1973 roku, arcybiskup melbourneński rozesłał zagranicznych gości do niemal wszystkich swoich parafii. Do St. Albans przeznaczył metropolitę krakowskiego, który odwiedził szkołę parafialną, spotykając się także z uczniami szkoły im. Mikołaja Kopernika. Naprawdę wyjątkowy dla nas był więc luty roku 2023.
Dr Piotr Kipka
Nauczyciel w Polskiej Szkole im. Mikołaja Kopernika w St. Albans
Zdjęcie tytułowe: Mateusz_foto z Pixabay