Dzień Polonii i Polaków zagranicą to polskie święto obchodzone 2 maja od 2002 roku. Święto zostało ustanowione przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej z inicjatywy Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Ideą święta było „uznanie wielowiekowego dorobku i wkładu Polonii i Polaków za granicą w odzyskanie przez Polskę niepodległości, wierność i przywiązanie do polskości oraz pomoc Krajowi w najtrudniejszych momentach”.
Polonię należy odróżnić od polskiej mniejszości narodowej. Za Polonię uznaje się tylko polskich emigrantów i ich potomków. Zaś polskie mniejszości narodowe to Polacy, którzy w wyniki wydarzeń historycznych musieli zmienić swoją przynależność państwową. Większość z nich jest wciąż związana duchowo z Polską. Jednakże z powodu utrudnionych kontaktów z ojczyzną lub też piętnowania mniejszości narodowych w niektórych krajach ich zamieszkania, polskie mniejszości narodowe borykają się nie tylko z różnymi problemami społecznymi, ale także z utrzymywaniem poczucia polskości oraz pielęgnowania języka i polskich tradycji.
Obejrzyj prezentację pt. Jak tworzyła się Polonia… autorstwa Mai Gołębiowskiej.
Ocenia się, że poza Polską żyje 18-20 milionów Polaków i osób polskiego pochodzenia. Jedna trzecia z tej grupy to Polacy urodzeni i ukształtowani w Polsce. Reszta to osoby polskiego pochodzenia o różnym stopniu przywiązania do polskości. Do Polonii zaliczani są ci wszyscy, którzy pielęgnują tradycje polskie i przejawiają zainteresowanie polską kulturą i polskimi sprawami narodowymi.
Na przestrzeni lat było kilka fal emigracyjnych, wśród nich warto wymienić emigrację powojenną i „solidarnościową”. Po przyłączeniu się Polski do Uni Europejskiej wielu Polaków zdecydowało się na emigrację zarobkową. Największe skupiska polskiej emigracji znajdują się w następujących krajach:
Stany Zjednoczone (ok. 10 mln), Niemcy (ok. 2 mln), Brazylia (ok. 1,5 mln), Ukraina (ok. 1,100 mln), Francja (ok. 1,050 mln), Białoruś (ok. 1 mln), Kanada (ok. 800 tys.), Federacja Rosyjska (ok. 400 tys.), Argentyna (ok. 350 tys.) i Litwa (ok. 350 tys). Australia zajmuje 12. pozycję z liczbą ok. 200 tys. Polaków żyjących na jej terenie.
Inicjatywy wspierające współpracę Polski i Polonii
Kongres 60 Milionów – Globalny Zjazd Polonii (60 Million Congress – Global Polonia Summit), którego celem jest integracja polskich środowisk biznesowych działających w Polsce i po za jej granicami. Nazwa Kongresu odnosi się do ogólnej liczby Polaków żyjących na całym świecie. Najbliższy Kongres Live Online odbędzie się 5 maja 2021 r.
Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” to organizacja pozarządowa założona w 1990 r., której celem jest umacnianie więzi z Polską osób polskiego pochodzenia i Polaków zamieszkałych za granicą. Stowarzyszenie realizuje szereg programów wspierających Polonię np.: pomoc dla szkół polonijnych, ośrodków kultury i organizacji polonijnych; wsparcie dla aktywności zawodowej i gospodarczej w środowiskach polonijnych; wsparcie promocji spraw polonijnych. Stowarszyszenie prowadzi kampanię społeczną „Jest nas 60 milionów” mającą na celu integrację wspólnoty Polaków oraz poszerzenie wiedzy zarówno o Polonii i Polakach żyjących poza granicami kraju, jak i wiedzy o Polsce w środowiskach polonijnych.
Przy Stowarzyszeniu działa Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, który nadzoruje prace Lokalnych Ośrodków Metodycznych (tzw. LOM-ów) w różnych rejonach świata, również w Australii.
Fundacja Wolność i Demokracja to niezależna, niepartyjna organizacja pozarządowa, która została założona w 2006 r. Fundacja działa w dwóch zasadniczych obszarach: pomocy Polakom na Wschodzie oraz wspierania przemian demokratycznych na terenach byłego Związku Sowieckiego.
Fundacja Edukacji Polonijnej powstała z inicjatywy szkół oraz organizacji polonijnych. Działa na rzecz wspierania edukacji dzieci wychowujących się poza granicami Polski oraz zmian w prawie oświatowyn umożliwiającym naukę dzieciom polskich emigrantów. Promuje używanie języka polskiego wśród polskiej społeczności za granicą.
JT
Źródła bibliograficzne:
https://polonia.edu.pl/dzien-polonii/
https://prezi.com/-g2h4ql7xn2b/jak-tworzya-sie-polonia/
https://www.gov.pl/web/polonia/historia
https://www.polskiinternet.com/poland/polonialiczba.shtml
http://www.wspolnota-polska.org.pl/
https://wid.org.pl/
http://www.60mln.pl/
Wikipedia – hasło „Polonia”
Zdjęcie z miniatury: Image by freestocks-photos from Pixabay