Sejm zdecydował o ustanowieniu 2019 r. Rokiem Stanisława Moniuszki. W tym roku przypada 200. rocznica urodzin kompozytora, dyrygenta, organisty, pedagoga, dyrektora Teatru Wielkiego w Warszawie, twórcy polskiej opery narodowej. Posłowie podkreślili w dokumencie, że Stanisław Moniuszko był wzorem patrioty. „Utwory kompozytora do dziś stanowią inspirację dla wielu artystów, a w czasach jemu współczesnych tworzyły paletę barw, za pomocą której Polacy odmalowywali najpiękniejsze odcienie patriotycznych uczuć i narodowej tożsamości”.
Kim był Stanisław Moniuszko?
Jeśli zapytać przypadkową osobę (w Polsce albo za granicą), z jakimi twórcami muzyki poważnej kojarzy pan/pani nasz kraj, z pewnością pierwsze padłoby nazwisko Fryderyka Chopina. A dalej? – dopytujemy. Pada wówczas (choć niestety nie zawsze) nazwisko Stanisława Moniuszki. Nieodmiennie zajmuje on drugą pozycję w rankingu polskich kompozytorów, depcząc po piętach wielkiemu fortepianiście. Dlaczego tak jest? Autor „Halki” może także być ikoną.
Biografia Moniuszki obfituje w wydarzenia dramatyczne, frapujące i sama w sobie stanowi intrygującą opowieść. Z kolei dzieła Moniuszki miały uznaną renomę jeszcze za życia kompozytora. Pełne rozmaitych nastrojów, inwencji melodycznej, pomysłowości. Jak na prawdziwego artystę przystało. Przez lata nazbierało się sporo ciekawostek o Moniuszce. Uzupełniają nam one obraz tego niezwykłego człowieka, czynią jego portret nieco niejednoznacznym, ale przez to – o ileż bardziej fascynującym.
Stanisław Moniuszko przyszedł na świat w Ubielu 5 maja 1819 roku, zmarł w Warszawie 4 czerwca 1872. Był polskim kompozytorem, organistą, dyrygentem i pedagogiem. Zasłynął jako wybitny polski nauczyciel, organista i kompozytor. Tworzył muzykę nacechowaną krajowym folklorem, która posiadając wplecione w swe kompozycje elementy o charakterze ludowym, oddaje znakomitą atmosferę czasów twórcy. Dzieła najsłynniejsze Moniuszki to opery, wśród nich takie jak choćby „Halka” czy wreszcie „Straszny dwór”. Już za życia Moniuszko doczekał się sławy, w szczególności sława jego dotyczyła krajów słowiańskiego kręgu cywilizacyjnego. Moniuszko był osobowością artystyczną, która wpłynąwszy na kształt polskiej opery odmieniła jej kondycje. Zasługą Moniuszki jest twórczość zawierająca 20 oper i wielu operetek. By dowieść tego wystarczy pewnie wspomnieć na przykład takie utwory jak „Ideał”, czy też „Nocleg w Apeninach”, ale i jest tu jego słynna „Loteria” oraz „Jawnuta”, „Nowy Don Quixote”, „Żółta szlafmyca”, „Woda cudowna”.
Ciekawostki o Stanisławie Moniuszce
- Po powrocie z Berlina zamieszkał w Wilnie, a jego działalność była tak przejmująca, że przyczyniła się wybitnie do ożywienia muzycznego środowiska wileńskiego.
- Jego twórczość odznaczająca się sympatiami słowiańskimi znalazła wielu sympatyków w Rosji.
- Po sukcesie jego opery pt. „Halka” powołany został na stanowisko pierwszego dyrygenta Opery Polskiej w Teatrze Wielkim w Warszawie.
- Ograniczał się prawie wyłącznie do dyrygowania własnymi operami.
- Jego uczniami byli m.in. Henryk Jarecki i Zygmunt Noskowski.
- Muzyka Moniuszki zyskała szerokie uznanie zwłaszcza w społeczeństwie polskim. Uważa się ją powszechnie za wzór muzyki „słowiańskiej”.
- Stanisław Moniuszko zmarł nagle na atak serca.
Cytaty Stanisława Moniuszki
„Ja nic nowego nie tworzę; wędruję po polskich ziemiach, jestem natchniony duchem polskich pieśni ludowych i z nich mimo woli przelewam natchnienie do wszystkich moich dzieł.”
„Pierwszą szkołą pojmowania muzyki były dla mnie Śpiewy historyczne Niemcewicza, wykonywane dziwnie miłym głosem przez moją Matkę”.
Utwory Moniuszki do posłuchania TUTAJ
Oprac. B. Iwanowski
Źródła: http://xn--wi-xva.pl/stanislaw-moniuszko-zycie-i-tworczosc/ https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Moniuszko-Stanislaw;3943021.html https://pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Moniuszko https://culture.pl/pl/tworca/stanislaw-moniuszko