W niedzielę, 5 maja 2024, Federacja Polskich Organizacji w Wiktorii i Polskie Towarzystwo Edukacyjne w Wiktorii zaprosiły Polonię melbourneńską do udziału w obchodach 233. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
Uroczystości, odbywające się w gościnnych progach Polskiego Sanktuarium Maryjnego w Essendon, rozpoczęły się Mszą św. za Ojczyznę. Wśród gości zebranych w świątyni nie zabrakło przedstawicieli organizacji polonijnych, w tym pocztów sztandarowych Stowarzyszenia Polskich Kombatantów Koła nr 3 w Melbourne i Związku Harcerstwa Polskiego Podhale w Melbourne.
Po Mszy św. organizatorzy zaprosili dzieci i młodzież na poczęstunek. Akademia Trzeciomajowa rozpoczęła się tuż przed godziną 12.00 „Kukułeczką” zatańczoną przez Małego Poloneza.
Następnie Beata Rawdanowicz, koordynatorka Polskiej Szkoły im. Marii Konopnickiej w Essendon i MC akademii, powitała zebranych gości. W swoim wystąpieniu opowiedziała o znaczeniu uchwalenia Konstytucji 3 maja – pierwszej nowożytnej historii w Europie i drugiej na świecie (po Stanach Zjednoczonych). O pierwszym rozbiorze Polski, który zaprzepaścił nadzieje Polski na ugruntowanie się konstytucyji. O ponad 120-letniej walce Polaków pod zaborami o odzyskanie niepodległości i walkach stoczonych przez Polaków na wielu frontach drugiej wojny światowej. O przypadających w tym roku okrągłych rocznicach wydarzeń historycznych m.in. 80. rocznicy zwycięskiej bitwy Polaków o Monte Cassino, która dała nadzieję narodowi polskiemu walczącemu wówczas od pięciu lat z niemieckim okupantem.
Roman Sawko, koordynator Szkół Polskich przy wiktoriańskiej federacji, wygłosił krótką prelekcję o świętach majowych i sprawach ważnych dla utrzymania polskości wśród najmłodszego pokolenia wychowującego się i dorastającego poza granicami Polski.
Wspólne wykonanie Mazurka Trzeciego Maja, czyli pieśni „Witaj, Majowa Jutrzenko”, poprzedziło kolejną część występów artystycznych. Uczniowie i uczennice Polskiej Szkoły im. Mikołaja Kopernika w St Albans zaprezentowali program słowno-muzyczny poświęcony Konstytucji 3 Maja (wiersze „Piękna nasza Polska cała” oraz oraz„A czy znasz ty?”) i 70-leciu ich placówki.
Łukasz Wojton, absolwent polskiej szkoły w Essendon, a obecnie uczeń Victorian School of Languages (University High School w Parkville), zagrał na fortepianie Nocturne in C-sharp minor op. Posth Fryderyka Chopina.
Następnie widzowie zobaczyli uczniów i uczennice Polskiej Szkoły im. Marii Konopnickiej w Essendon w programie „Mali Powstańcy”. Artyści marszowym krokiem weszli na scenę, śpiewając „Gdy żołnierze idą drogą”. Beata Rawdanowicz wierszem „Najmłodszym żołnierzom” Tadeusza Szymy wprowadziła zebranych w atmosferę Powstania Warszawskiego i przybliżyła temat zaangażowania dzieci i młodzieży w ten największy zryw polskiego państwa podziemnego w czasie drugiej wojny światowej. Wspomniała też stojący w Warszawie Pomnik Małego Powstania, który upamiętnia małych bohaterów, w tym kilku o których opowiadali uczniowie. Między poszczególnymi powstańczymi historiami, zaśpiewano piosenki „Warszawskie dzieci” i „Pałacyk Michla”.
W programie odwołano się także do walk Polaków z hitlerowskimi Niemcami w różnych częściach Europy m.in. we Włoszech. Polskie zwycięstwo na Monte Cassino dało Polakom nadzieję na pokonanie Niemiec i przybliżyło ich w spełnieniu marzeniu o wolnej Polsce. Piotr Burghardt – absolwent Polskiej Szkoły w Footscray i ojciec uczennic uczęszczających do szkoły w Essendon, zaśpiewał – przy wtórze widowni – pieśń „Czerwone maki na Monte Cassino”. Występ szkoły z Essendon zakończyło podsumowanie ofiar i strat poniesionych przez Polaków w walce o wolną Polskę i zaśpiewanie „Marsz, Marsz Polonia”.
Po występie małych artystów ze szkoły w Essendon, na scenie ponownie powitano Łukasza Wojtona, który wykonał na fortepianie Spinnliedchen (Little Spinning Song) Alberta Ellmenreicha i Cavatina Stanleya Myersa.
Chórzystki i chórzyści Melbourne Polish Children’s and Youth Choir, pod dyrekcją Magdaleny Biadały-Şahingöz, zaśpiewali piosenki „Póki Polska żyje w nas”, „Hej bystra woda” (acapella) i „Uwierz Polsko”.
Przed kończącymi akademię występami, głos zabrały Elżbieta Dziedzic – prezes wiktoriańskiej federacji i Bożena Iwanowski OAM – prezes PTE, które podziękowały artystom za przygotowanie i zaprezentowanie programów artystycznych, Siostrom Zmartwychwstankom za gościnę a gościom na widowni za przybycie i wspólne przeżywanie Narodowego Święta Trzeciego Maja.
Po podziękowaniach na scenie pojawili się ponownie tancerze Małego Poloneza, którzy wykonali „Polkę sercową”. Ostatnim punktem akademii było wspólne odśpiewanie Hymnu Polski.
/jt/ /br/
Zdjęcie tytułowe: uczestnicy Akademii Trzeciomajowej. Polskie Sanktuarium Maryjne w Essendon, 5 maja 2024 (fot. Bogdan Płatek)
Zdjęcia załączone do relacji pochodzą z portalu jezuici.org.au i z archiwum Bogdana Płatka.